تعاریف مربوط به استاندارد فنی و حرفه ای چیست؟

استاندارد فنی و حرفه ای چیست ؟  استاندارد شغلی چیست ؟ استاندارد شایستگی چیست ؟ این ها سوالاتی است که برای خیلی از افرادی که مدرک فنی و حرفه ای را می خواهند بوجود می آید .

استانداردهای مختلف  فنی و حرفه ای چهارچوبی برای ارائه آموزش(حرفه) به صورت سراسری  در تمام کشور و سازمان های مرتبط می باشد این استانداردها شامل دسته بندی های مختلف می باشد که هر کدام ویژگی های مختص به خود را دارند .

استانداردها بوسیله کارشناسان کشوری که در رشته مربوطه تخصص دارند تهیه و تنظیم می شود و به تائید سازمان آموزش فنی و حرفه ای کل کشور و هم چنین وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی می رسد.

این استانداردها با توجه به رشد تکنولوژی و تغییراتی که به مرور زمان در رشته های مختلف بوجود می آیند تصحیح شده و تغییر می کنند.

دسته بندی استانداردهای آموزش فنی و حرفه ای 

• استاندارد های آموزش شغل مربیان
• اﺳﺘﺎﻧﺪاردھﺎي آﻣﻮزش ﺷﻐﻞ
• استانداردهاي آموزش شايستگي
• اﺳﺘﺎﻧﺪاردھﺎي آﻣﻮزش در ﺻﻨﺎﻳﻊ
• اﺳﺘﺎﻧﺪاردھﺎي آﻣﻮزش روستایی
• استانداردهای آموزش بازار محور (آموزش،تولید،بازاریابی،فروش)
• اﺳﺘﺎﻧﺪاردھﺎي آﻣﻮزش فناوری های راهبردی
• استانداردهاي آموزش قالب تفاهم نامه 
• استانداردهای آموزش های تکمیلی بین سطوح تحصیلی 
• استانداردهای آموزش ویژه مسابقات آزاد مهارت جوشکاری 
• استانداردهاي آموزش ویژه معلولين ذهني و جسمي
• استانداردهای مشترک سازمان آموزش فنی وحرفه ای با وزارت جهاد کشاورزی

هر استاندارد شامل

• عنوان استاندارد
• گروه شغلی 
• کدملی آموزش شغل 
• تاریخ تدوین استاندارد
• اعضاء کارگروه برنامه‌ریزی درسی
• نام استاندارد آموزش شغل / شايستگي
• شرح استاندارد آموزش شغل / شايستگي 
• ويژگي‌هاي كارآموز ورودي   حداقل ميزان تحصيلات | حداقل توانايي جسمي و ذهني  |مهارت‎هاي پيش‌نياز
• طول دوره آموزش   زمان آموزش نظري | زمان آموزش عملي | زمان كارورزي |  زمان پروژه
• بودجه‌بندي ارزشيابي( به درصد )   كتبي : 25%- عملي :65% – اخلاق حرفه‌اي :10%
• صلاحيت‌هاي حرفه‌اي مربيان 
• تعريف دقيق استاندارد ( اصطلاحي ) 
• اصطلاح انگليسي استاندارد ( و اصطلاحات مشابه جهاني ) 
• مهم ترين استانداردها و رشته هاي مرتبط با اين استاندارد 
• این شغل به شایستگی های زیر تبدیل شده است:
• جايگاه استاندارد شغلي از جهت آسيب شناسي و سطح سختي كار   الف : جزو مشاغل عادي و كم آسيب | ب : جزو مشاغل نسبتاً سخت  | ج : جزو مشاغل سخت و زيان آور

تعاریف داخلی مربوط به استانداردهای فنی و حرفه ای

استاندارد شغل :

مشخصات شايستگي‌ها و توانمندي‌هاي مورد نياز براي عملكرد موثر در محيط كار را گويند در بعضي از موارد استاندارد حرفه‌اي نيز گفته
مي‌شود.

استاندارد آموزش :

نقشه‌ي يادگيري براي رسيدن به شايستگي‌هاي موجود در استاندارد شغل.

نام يك شغل :  

به مجموعه‌اي از وظايف و توانمندي‌هاي خاص كه از يك شخص در سطح مورد نظر انتظار مي‌رود اطلاق مي‌شود.

شرح شغل :

بيانيه‌اي شامل مهم‌ترين عناصر يك شغل از قبيل جايگاه يا عنوان شغل، كارها  ارتباط شغل با مشاغل ديگر در يك حوزه شغلي، مسئوليت‎ها، شرايط كاري و استاندارد عملكرد مورد نياز شغل.

طول دوره آموزش :

حداقل زمان و جلسات مورد نياز براي رسيدن به يك استاندارد آموزشي.

ويژگي كارآموز ورودي :

حداقل شايستگي‎ها و توانايي‎هايي كه از يك كارآموز در هنگام ورود به دوره آموزش انتظار مي‌رود.

کارورزی:

کارورزی صرفا در مشاغلی است که بعد از آموزش نظری یا همگام با آن آموزش عملی به صورت محدود یا با ماکت صورت می‌گیرد و ضرورت دارد که در آن مشاغل خاص محیط واقعی برای مدتی تعریف شده تجربه شود.(مانند آموزش یک شایستگی که فرد در محل آموزش به صورت تئوریک با استفاده از عکس می‌آموزد و ضرورت دارد مدتی در یک مکان واقعی آموزش عملی ببیند و شامل بسیاری از مشاغل نمی‌گردد.)

ارزشيابي :

فرآيند جمع‎آوري شواهد و قضاوت در مورد آنكه يك شايستگي بدست آمده است يا خير، كه شامل سه بخش عملي، كتبي عملي و اخلاق حرفه‌اي خواهد بود.

صلاحيت حرفه‌اي مربيان :

حداقل توانمندي‌‎هاي آموزشي و حرفه‌اي كه از مربيان دوره آموزش استاندارد انتظار مي‎رود.

شايستگي :

توانايي انجام كار در محيط‌ها و شرايط گوناگون به طور موثر و كارا برابر استاندارد.

دانش :

حداقل مجموعه‌اي از معلومات نظري و توانمندي‌هاي ذهني لازم براي رسيدن به يك شايستگي يا توانايي كه مي‌تواند شامل علوم پايه(رياضي، فيزيك، شيمي، زيست شناسي)، تكنولوژي و زبان فني باشد.

مهارت :

حداقل هماهنگي بين ذهن و جسم براي رسيدن به يك توانمندي يا شايستگي. معمولاً به مهارت‌هاي عملي ارجاع مي‎شود.

نگرش :

مجموعه‌اي از رفتارهاي عاطفي كه براي شايستگي در يك كار مورد نياز است و شامل مهارت‌هاي غير فني و اخلاق حرفه‌اي مي‌باشد.

ايمني :

مواردي است كه عدم يا انجام ندادن صحيح آن موجب بروز حوادث و خطرات در محيط كار مي‌شود.

توجهات زيست محيطي :

ملاحظاتي است كه در هر شغل بايد رعايت و عمل شود كه كمترين آسيب به محيط زيست وارد گردد.

مطالب مرتبط 

لیست استاندارد های گروه صنایع پوشاک

لیست استاندارد های گروه صنایع دستی (دوخت های سنتی)

لیست استاندارد های آموزش کارآموزی

دروره مانتو دوز با توجه به استاندارد فنی و حرفه ای

دوره ضخیم دوز با توجه به استاندارد فنی و حرفه ای